ဦ၊ အု- ဦအကၡရာ၊ မွ အုပ္ထိန္းရာေသာ မိန္းမ..။

ဦအကၡရာ၊ ေရးထံုးလာ၊ ျမန္မာ ၃-လံုးရွိ။ ။ ျမန္မာစာေပ ေရးရာ၌ "အူ ဦ ဥဳ" ၎င္း သံုးမ်ိဳးကို ေရးထံုးျပၾကသည္။

ဦးစြန္း ၅-ပါး၊ ျမန္မာမ်ား၊ ဆံထား ေခါင္ထိပ္ေဗြ။ ။ ၎သ႐ုပ္ကို (ျမန္မာ့ဦးစြန္း၊ ၅-မ်ိဳးထြန္း)၌ ဆိုအံ့။

အုပ္ထိန္းျခင္းရွိေသာ မိန္းမ ၂၀။ ။ အုပ္ထိန္းျခင္းရွိသျဖင့္ ေယာက္်ားတို႔ မသြားလာအပ္ေသာ မိန္းမ ၂၀-ဟူလို။
(၁) မာတု ရကၡိတ- အမိအုပ္ထိန္းေသာ မိန္းမ၊
(၂) ပိတု ရကိၡတ- အဘ အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၃) မာတာပိတု ရကိၡတ- မိဘ ၂-ပါးအုပ္ထိန္းေသာ မိန္းမ၊
(၄) ဘာတု ရကိၡတ- ေမာင္ႀကီးေမာင္ငယ္ အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၅) ဘဂိနိ ရကိၡတ- အစ္မႀကီး အစ္မငယ္အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၆) ဥာတိ ရကိၡတ- ေဆြမ်ိဳးအုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၇) ေဂါတၱ ရကိၡတ- အႏြယ္တူ အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၈) ဓမၼရကိၡတ- သီတင္းသံုးေဖၚ ေစာင့္ေရွာက္အုပ္ထိန္းေသမိန္းမ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၎ ၈-ေယာက္ေသာမိန္းမတို႔ကား သူတို႔မွာ ကံမထိုက္၊ သြားလာလြန္က်ဴးသူ ေယာက္်ားမ်ားမွာသာ ကံထိုက္သည္ဟူ၏။
(၉) သာရကၡာ- ထိမ္းျမားေၾကာင္းလမ္းၿပီးသူ 'လက္ထပ္ၿပီးသူ' လင္အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၁၀) သ ပရိဒ႑ာ- မင္းတို႔ေကာက္ယူရန္သတ္မွတ္လ်က္ ဒဏ္ထားၿပီးလွ်င္ အုပ္ထိန္းေသာမိန္းမ၊
(၁၁) ဓနကၠီတာ- ဥစၥာျဖင့္၀ယ္ယူလ်က္ မယားအျဖစ္ထားေသာမိန္းမ၊
(၁၂) ဆႏၵ ၀ါသိနီ- သေဘာတူအလိုတူ၍ ညားေနေသာမိန္းမ၊
(၁၃) ေဘာဂ ၀ါသိနီ- စည္းစိမ္ေပး၍ ေပါင္းေဖၚေသာ မိန္းမ၊
(၁၄) ပဋ၀ါသိနီ- ပုဆိုးေပး၍ "ပုဆိုး တန္းတင္"ျပဳ၍ေနေသာမိန္းမ၊
(၁၅) ၾသဒ ပတၱကိနီ- ေရခြက္၌ လက္ဆံုခ်၍မိဘႏွစ္ပါး ထိန္းျမားေပးေသာမိန္းမ၊
(၁၆) ၾသဘဋ စုမၺဋာ- ေခါင္းခုကိုခ်၍ လင္မယားအျဖစ္ေနေသာ မိန္းမ၊
(၁၇) ဒါသီ စ ဘရိယာ စ- ကြၽန္လည္းျဖစ္ မယားလည္းျဖစ္ေသာ မိန္းမ၊
(၁၈) ကမၼကာရီ စ ဘရိယာ စ- အမႈလုပ္လည္းျဖစ္ မယားလည္းျဖစ္ေသာ မိန္းမ၊
(၁၉) ဓဇာ ဟဋာ- စစ္ေျမျပင္မွ ေဆာင္ယူခဲ့ေသာမိန္းမ၊
(၂၀) မုဟုတၱိကာ- တစ္ခဏၰမွ် ေပါင္းေဖၚရန္ငွားရမ္းထားေသာ ေခတၱမယားျဖစ္သူမိန္းမ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ၎င္း ၁၂-ေယာက္ေသာမိန္းမမ်ားကို သြားလာလြန္က်ဴးခဲ့မူ လင္ရွိမယားျဖစ္၍ မိန္းမေရာေယာက်္ားပါ ႏွစ္ဦးစလံုး ကံထိုက္သည္ဟူ၏၊ အက်ယ္ကိုလိုမူ ပါရာဇိကဏ္ပါဠိေတာ္ အ႒ကထာဋီကာ။ အ႒သာလိနီ အ႒ကထာ မူလဋီကာမွာ ႐ႈပါေလ။

အုပ္ထိန္းရာေသာ မိန္းမ ၂၁-ပါး။ ။ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းမႈ အျမဲရွိေနအပ္ေသာ မိန္းမမ်ိဳး ႏွစ္က်ိပ္တစ္ပါးဟူ၏။ ဓမၼသတ္မွ။
(၁) သက္ရြယ္ႀကီးေသာ မိန္းမ၊
(၂) ႐ူးေသာ မိန္းမ၊
(၃) ႏူေသာ မိန္းမ၊
(၄) ကိုယ္၀န္ရွိေသာ မိန္းမ၊
(၅) အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ မိန္းမ၊
(၆) ခရီးေ၀းကလာေသာ မိန္းမ၊
(၇) ၿမီကိုလို၍ ခ်ဳပ္ထားေသာမိန္းမ၊
(၈) အဘ ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၉) အမိ ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၀) အဘိုး ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၁) အဘြား ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၂) အစ္မ ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၃) ညီမ ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၄) ေမာင္ႀကီး ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၅) ေမာင္ငယ္ ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၆) မိႀကီးေစာင့္ေသာ မိန္းမ၊
(၁၇) မိေထြးေစာင့္ေသာ မိန္းမ၊
(၁၈) ဘႀကီး ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၁၉) ဘေထြး ေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၂၀) ဦးရီးေစာင့္ေသာမိန္းမ၊
(၂၁) အရီးေစာင့္ေသာမိန္းမ။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤႏွစ္က်ိပ္ တစ္ပါးေသာ မိန္းမမ်ားအနက္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ေသာမိန္းမကပင္ မိမိ၏ကာမကို သေဘာတူေပါင္းသင္းရန္ ေပးေသာ္လည္း အုပ္ထိန္းသူတို႔၏အခြင့္ကိုမရဘဲ ေပါင္းသင္းေသာေယာက္်ားအား ႀကီးေလးေသာအျပစ္ဒဏ္ကိုေပးရမည္ဟု မႏုက်ယ္ ဓမၼသတ္ ဆ႒မတြဲ ပုဒ္မ ၂၈-တြင္ ဆိုေလသည္။ Print this post